ضدعفونی و استریل کردن (استریلیزاسیون) وسایل دندانپزشکی
ضدعفونی و استریل کردن وسایل و مطب دندانپزشکی از اهمیت زیادی برخوردار است! چرا که کلیه ترشحات، بزاق، خون و مایعات آغشته به خون می تواند دارای عفونت باشد.
عدم توجه به بهداشت کامل و استریلیزاسیون در دندانپزشکی، با ایجاد بیماری و انتقال عفونت همراه بوده و مسئولیت جلوگیری از ایجاد و سرایت آن به عهده دندانپزشک است. این مشکل با رعایت چند نکته بهداشتی قابل پیشگیری خواهد بود و سلامت بیماران میشود.
استریل کردن وسایل دندانپزشکی
یک دندانپزشک دائما در حال استریل و ضدعفونی کردن تجهیزات خود است. این کار در دندانپزشکی آنقدر دارای اهمیت است که اغلب بیماران، آن را جزئی از کار میدانند.
تعدادی از تجهیزات مورد استفاده مانند دستکش، سوزن و ساکشن یکبار مصرف است و پس از استفاده هربیمار باید دور انداخته شود. دندانپزشک علاوه بر استفاده از دستکش، باید مداوم دست های خود را بشوید و ضدعفونی کند. تجهیزات چندبار مصرف نیز باید استریل یا ضدعفونی شوند.
توجه به این نکته مهم است که منظور از ضدعفونی یعنی میزان میکروارگانیسم روی ابزار به قدری کم شود که در بدن، ایجاد بیماری نکند اما استریلیزاسیون به معنای از بین بردن هر نوع موجود زنده بر روی وسایل است.
برای استریل کردن ابزار دندانپزشکی، آنها را در دستگاه اتوکلاو و یا فور تحت فشار آب و حرارت بالا به مدت مناسب قرار می دهند. بنابراین اگر ابزار را در مواد ضدعفونی قوی قرار دهیم به معنی استریل کردن آنها نیست !
چگونه مانع از ایجاد عفونت در مطب دندانپزشکی شویم؟
از مهمترین و اصولیترین کارها، برای جلوگیری از ایجاد عفونت، توجه به بهداشت مطب است. مطب باید دارای تهویه مناسب باشد و کفپوشها باید ضدعفونی شوند و تمیز کردن آنها راحت باشد (برای مثال کفپوشهای دارای شیار مناسب نیست زیرا امکان نفوذ در آنها وجود دارد و تمیز کردن آنها نیز کار آسانی نیست)
توجه به این نکته مهم است که ساکشن و محل شستشوی دهان باید هر روز استریل و ضدعفونی شوند. پیش از استریل سایر ابزار باید کاملا شستشو داده شده و بهتر است این کار در اتاقی خارج از محل درمان انجام شود. برای جلوگیری از آلودگی لولهها باید توجه داشته باشیم که حتما دریچه یک طرفه وجود داشته باشد.
برای مشاهده انواع مواد و تجهیزات دندانپزشکی و اطلاع از قیمت ها کلیک کنید. ( محصولات فروشگاه )
روش های استریلیزاسیون وسایل دندانپزشکی
ابزارها در دندانپزشکی به سه دسته تقسیم میشوند. این تقسیم بندی با توجه به میزان تماس آنها با بافت و استخوان بدن انجام میشود. هرچه میزان تماس بیشتر باشد، امکان انتقال عفونت نیز بیشتر است.
- ابزاری مانند: فورسپس های کشیدن دندان، ابزار مربوط به جرمگیری، وسایل جراحی اندودنتیکس و.. بدلیل نحوه کاربرد می‌توانند عفونت ایجاد کنند بنابراین در هر بار استفاده یا باید دور انداخته شوند و یا کاملا استریل شوند.
- ابزارهایی مانند فرزها ،آینه دندان پزشکی، آمالگام کریر، کندانسور و… تماس مستقیم با بافت و استخوان نداشته و تنها با غشا و مخاط دهان برخورد دارند و میزان آلودگی آنها متوسط است اما در هربار استفاده باید استریل شوند یا از مواد ضدعفونی قوی برای تمیز کردن آنها استفاده کنیم.
- ماسک، تیوب رادیوگرافی، صندلی، یونیت، تابوره، کراشور و .. با توجه به اینکه تنها با قسمتهای خارجی بدن در تماس هستند، میزان آلودگی کمی دارند و استریل کردن آنها ضروری نیست. این دسته ابزار با میتوان با مواد ضدعفونی کننده تمیز کرد.
روشهای استریل کردن ابزار دندانپزشکی:
استریلیزاسیون با استفاده از حرارت مرطوب اتوكلاو :
ابزارهای مشخصشده برای استریل را به مدت 20 دقیقه و در دمای 121 درجه سانتی گراد با فشار اتمسفر، داخل اتوکلاو قرار می دهیم. برای اطمینان از جهت عمل اتوکلاو باید حتما یک چسب اتوکلاو همراه ابزارها باشد که در صورت استریل شدن، تغییر رنگ دهد. دریچه بیکس یا پک ها قبل از قرار دادن در داخل اتوکلاو، باز باشد و هنگام برداشتن از اتوکلاو، دریچه ها باید کاملا بسته شود.
استریلیزاسیون با استفاده از حرارت خشک یا فور:
ابزارهای مشخصشده برای استریل را میتوان در 170 درجه سانتی گراد به مدت 2 ساعت در فور قرار داد. پس از تغییر رنگ دادن معرف مخصوص، ابزارها استریل شدهاند.
برای مشاهده انواع مواد و تجهیزات دندانپزشکی و اطلاع از قیمت ها کلیک کنید. ( محصولات فروشگاه)
ضدعفونی کردن با روش جوشاندن :
در صورت عدم دسترسی به اگر اتوکلاو یا فور، با جوشاندن وسایل (به مدت 20 الی 30 دقیقه) میتوان آنها را ضدعفونی کرد. با این روش میتوان بسیاری از میکروارگانسیم ها از جمله ویروس ایدز و هپاتیت را از بین برد.
ضدعفونی کردن به روش فلامبه کردن :
برای فلامبه کردن، وسایل فلزی را داخل ظرف حاوی الکل گذاشته و الکل را شعله ور کنید تا رنگ فلز سرخ شود. این وسایل پس ازسردشدن استریل و قابل استفاده است.
چطور استریلیزاسیون تجهیزات دندانپزشکی را حفظ کنیم؟
وسایل بسته بندی شده استریل تا زمانی که دست نخورده و خشك باقی بمانند، می‌توانند استريل در نظر گرفته شوند. بهتر است این گونه مواد در جای خشک و کم رطوبت نگهداری شوند. توجه به تاریخ استریل ماندن مهم است. استریل ماندن وسایل در پک پارچه ای به مدت 30 روز و در پک کاغذی به مدت 15روز در نظر گرفته میشود. پانسمان در طول مدت استریل ماندن، نباید باز بماند زیرا موجب آلودگی خواهد شد. برای گرفتن وسایل داخل بیکس باید از پنس سیار استریل استفاده کنید.
حفظ و نگهداری استریل کردن تجهیزات مورد استفاده در دندانپزشکی از اهمیت بسیاری زیادی برخوردار است و عدم توجه به آن باعث بروز بیماری و عفونت خواهدبود.
شما می توانید برای مشاهدهی انواع مواد وابزارهای دندانپزشکی به فروشگاه آنلاین تعاونی دندانپزشکان مراجعه کنید و یا برای اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
